Wygląda na to, że JavaScript jest wyłączony w twojej przeglądarce. By w pełni cieszyć się naszą stroną, upewnij się, że włączyłeś JavaScript w swojej przeglądarce.

Polisacharydy

Polisacharydy w kosmetykach – siła natury w służbie pielęgnacji

Współczesna kosmetologia coraz częściej sięga po naturalne składniki, które wykazują wysoką biozgodność ze skórą, są skuteczne i dobrze tolerowane nawet przez najbardziej wrażliwe cery. Jedną z takich grup substancji są polisacharydy – wielkocząsteczkowe związki cukrowe, które znajdują zastosowanie nie tylko w przemyśle spożywczym czy farmaceutycznym, ale również w kosmetyce. Ich właściwości nawilżające, ochronne, łagodzące i przeciwstarzeniowe sprawiają, że coraz częściej stają się bazą nowoczesnych formuł pielęgnacyjnych. Czym są polisacharydy, jak działają i dlaczego warto szukać ich w składzie kosmetyków?

Czym są polisacharydy?

Polisacharydy to związki chemiczne należące do grupy węglowodanów, zbudowane z setek, a nawet tysięcy cząsteczek cukrów prostych (monosacharydów), połączonych ze sobą wiązaniami glikozydowymi. W przeciwieństwie do cukrów prostych, które szybko się rozkładają i są łatwo przyswajalne, polisacharydy mają złożoną strukturę i znacznie większą masę cząsteczkową, co przekłada się na ich inne właściwości biologiczne. Ich najważniejsze cechy to:

zdolność do tworzenia żeli i lepkich roztworów wodnych,
działanie filmotwórcze – tworzą warstwę ochronną na powierzchni skóry,
silne właściwości nawilżające i hydrofilowe – przyciągają i zatrzymują wodę,
wysoka biozgodność – nie drażnią, nie uczulają, nie zapychają porów,
wszechstronność zastosowań – od produktów anti-aging po kosmetyki dla dzieci.

Czytaj więcej

Najczęściej stosowane polisacharydy w kosmetykach

Kosmetologia wykorzystuje zarówno polisacharydy roślinne, jak i pochodzenia morskiego czy biotechnologicznego. Do najpopularniejszych należą:

Kwas hialuronowy – najczęściej stosowany polisacharyd o właściwościach silnie nawilżających, występujący naturalnie w skórze.
Beta-glukan – pozyskiwany z owsa, drożdży lub grzybów; działa kojąco i immunomodulująco.
Guma ksantanowa (Xanthan Gum) – naturalny zagęstnik i emulgator, ma też działanie ochronne i zmiękczające.
Inulina – prebiotyczny polisacharyd z korzenia cykorii; wspiera mikrobiom skóry.
Pullulan – biodegradowalny filmotwórczy składnik z fermentacji skrobi przez drożdże.
Karagen – polisacharyd z czerwonych alg morskich, nawilżający i łagodzący.
Alginiany – pochodzące z brunatnic (alg), tworzące żele o działaniu nawilżającym i ujędrniającym.
Dekstran – polisacharyd produkowany przez bakterie, często wykorzystywany w kosmetykach przeciwobrzękowych.

Działanie nawilżające – zatrzymanie wilgoci w naskórku

Najbardziej znaną i cenioną funkcją polisacharydów jest ich zdolność do wiązania i zatrzymywania wody. Dzięki swojej strukturze tworzą na powierzchni skóry film, który ogranicza transepidermalną utratę wody (TEWL). Tym samym wspierają naturalną barierę hydrolipidową skóry i pomagają utrzymać jej odpowiednie nawodnienie. W przeciwieństwie do niektórych syntetycznych substancji okluzyjnych (np. parafiny), polisacharydy są lekkie, przepuszczalne i niekomedogenne, co oznacza, że nie zatyka porów i nie wywołuje podrażnień.

Kwas hialuronowy w różnych formach (o niskiej, średniej i wysokiej masie cząsteczkowej) penetruje skórę na różnych poziomach i nawilża ją zarówno powierzchniowo, jak i głęboko. Algi morskie są bogate w alginiany, karageny, laminarynę – naturalne polisacharydy o działaniu nawilżającym, łagodzącym, ochronnym. Trehaloza choć jest dwucukrem (disacharydem), wykazuje podobne działanie nawilżające jak polisacharydy i często bywa zaliczana do składników cukrowych o właściwościach ochronnych. Aloes – zawiera acemannan i inne polisacharydy o działaniu nawilżającym i łagodzącym.

Ochrona przed czynnikami zewnętrznymi

Polisacharydy pełnią również funkcję naturalnej tarczy ochronnej. Tworzą na skórze cienką warstwę ochronną, która działa jak bariera przed szkodliwymi czynnikami środowiskowymi – zanieczyszczeniami, smogiem, wiatrem, mrozem czy promieniowaniem UV. Probiotyki/Prebiotyki, Synbiotyki, Fermenty – często zawierają inulinę, fruktooligosacharydy i inne polisacharydy wspierające mikrobiom.

Wspomaganie regeneracji i łagodzenie podrażnień

Polisacharydy to składniki idealne do kosmetyków łagodzących, regenerujących i po zabiegach dermatologicznych. Beta-glukan, alginiany czy dekstran przyspieszają gojenie mikrouszkodzeń, łagodzą zaczerwienienia, zmniejszają pieczenie i świąd. Dzięki temu są często stosowane w kosmetykach dla:

skóry wrażliwej i atopowej,
osób po zabiegach laserowych, peelingach i mikrodermabrazji,
niemowląt i małych dzieci,
skóry alergicznej lub skłonnej do egzemy.

Ich działanie kojące i wzmacniające barierę naskórkową czyni je wartościowym składnikiem kremów SOS, maseczek łagodzących i dermokosmetyków do cery reaktywnej.

Wpływ na mikrobiom skóry

Coraz więcej mówi się o roli mikrobiomu skóry w utrzymaniu jej zdrowia i równowagi. Niektóre polisacharydy, takie jak inulina, pełnią funkcję prebiotyków – stanowią pożywkę dla korzystnych bakterii, wspierając naturalną mikroflorę skóry. Dzięki temu przyczyniają się do redukcji stanów zapalnych, zmniejszają ryzyko infekcji i poprawiają ogólną odporność skóry na czynniki zewnętrzne.

Kosmetyki z prebiotycznymi polisacharydami są szczególnie polecane w pielęgnacji skóry trądzikowej, naczynkowej i po kuracjach dermatologicznych (np. izotretynoiną), które mogą zaburzać naturalną równowagę mikrobiologiczną skóry.

Zastosowanie w kosmetykach anti-aging

Polisacharydy nie tylko nawilżają i chronią, ale również wspomagają walkę z oznakami starzenia się skóry. Ich zdolność do wygładzania, ujędrniania i poprawy elastyczności sprawia, że chętnie wykorzystywane są w:

kremach i serum przeciwzmarszczkowych,
kosmetykach napinających (liftingujących),
maskach typu „second skin”,
produktach wokół oczu.

Kosmetyki do włosów z polisacharydami

Choć polisacharydy są kojarzone głównie z pielęgnacją twarzy, równie dobrze sprawdzają się w kosmetykach do włosów. Tworzą na ich powierzchni warstwę ochronną, chroniąc przed utratą wilgoci i szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Wpływają na gładkość, połysk i elastyczność włosa, a także:

ułatwiają rozczesywanie,
redukują puszenie się,
przeciwdziałają łamliwości,
wspierają zdrową skórę głowy (np. poprzez prebiotyki jak inulina).

Polisacharydy w szamponach i odżywkach poprawiają teksturę produktu i zapewniają uczucie delikatnego wygładzenia już po pierwszym użyciu.

Dlaczego warto wybierać kosmetyki z polisacharydami?

Kosmetyki zawierające polisacharydy cieszą się rosnącą popularnością, ponieważ:

są naturalne i biodegradowalne – przyjazne dla środowiska,
wykazują wysoką tolerancję skórną – odpowiednie nawet dla alergików i dzieci,
działają wielokierunkowo – nawilżają, chronią, regenerują, wygładzają,
wspierają równowagę mikrobiomu i funkcje barierowe skóry,
nadają się do codziennego użytku – bez ryzyka uzależnienia czy pogorszenia stanu cery po odstawieniu.

Są one również często stosowane w kosmetykach typu „clean beauty” – pozbawionych kontrowersyjnych składników, takich jak silikony, parabeny, PEG-i czy syntetyczne emulgatory.

Polisacharydy to niezwykle wartościowe składniki aktywne w kosmetyce, łączące naukową skuteczność z naturalnym pochodzeniem. Ich działanie nawilżające, łagodzące, ochronne i przeciwstarzeniowe czyni je idealnym rozwiązaniem dla każdego typu skóry – od suchej i odwodnionej, po wrażliwą i problematyczną. Dzięki zdolności do tworzenia filmów ochronnych, wspierania mikrobiomu i poprawy elastyczności, polisacharydy stają się nie tylko modnym, ale przede wszystkim efektywnym składnikiem kosmetyków XXI wieku.

Ich wszechstronność sprawia, że doskonale wpisują się w potrzeby nowoczesnej pielęgnacji, a ich obecność w składzie kosmetyku to znak, że mamy do czynienia z przemyślaną, skuteczną i łagodną formułą. Warto je poznać, docenić i wprowadzić do codziennej rutyny pielęgnacyjnej – dla zdrowia i piękna skóry, które płynie wprost z natury.